Usuwanie ósemek jest jednym z tych zabiegów, którego pacjenci woleliby uniknąć - dlatego często go odkładają. Nie warto. Lęk przed bólem i wizytą u stomatologa jest nieuzasadniony. Zabieg przeprowadzony przez doświadczonego chirurga w profesjonalnej klinice nie sprawia bólu, a powrót do normalności jest stosunkowo szybki.
Ząb mądrości - co to jest
Ósemka, zwana inaczej zębem mądrości, to trzeci ząb trzonowy. Mamy cztery takie zęby, położone jako ostatnie w naszej szczęce i żuchwie. Zęby mądrości wyrzynają między 18. a 25. rokiem życia, ale zdarza się, że u niektórych pojawiają się dopiero w średnim wieku. Natura ósemek nie została do końca sklasyfikowana - uznajemy, że to zęby szczątkowe, pozostałość po naszych przodkach.
Pojawienie się ósemek u pacjentów ma różny charakter. Nie u wszystkich dają znać o sobie aż cztery ósemki: niektórzy mają je tylko dwie, u innych nie ma nawet zawiązka tego typu uzębienia. Ósemki psują się tak samo jak reszta zębów, jednak ich kłopotliwe położenie - na samym końcu łuku zębowego - sprawia, że nie zawsze udaje się je utrzymać w odpowiedniej czystości. Bakterie gromadzą się w ich okolicy na potęgę, stąd obiegowa opinia, że są bardziej skłonne do próchnicy. Próchnica na końcu szczęki może łatwo przenieść się również na inne zęby. Nie warto więc zwlekać z decyzją o wizycie u specjalisty - im problem trwa dłużej, tym większe ryzyko licznych komplikacji.
Chirurgiczne usuwanie ósemek wskazania do zabiegu
Usuwanie ósemek ma trzy przyczyny. Pierwszą z nich jest leczenie ortodontyczne (czyli wad zgryzu), wówczas do chirurga kieruje nas ortodonta. Drugą jest stan zęba - ząb się popsuł, ale ze względu na jego trudne położenie, jego wyleczenie sprawia problemy. Trzecią są trudności przy wyrzynaniu. Skąd się biorą?
Ósemki to zęby, które na drodze ewolucji stały się dla nas zbędne. Obecnie mamy mniej miejsca w szczęce niż u człowieka pierwotnego, dlatego, gdy taki ząb daje o sobie znać, nierzadko pojawiają się też komplikacje. Zęby mądrości mogą np. kierować się w stronę siódemek, przez co naruszają ich korzenie, powodują ból, powstawanie torbieli oraz uciskanie tkanek. Są pacjenci, u których zęby te rosną również w drugą stronę, co wiąże się z dolegliwościami odłożonymi w czasie. Wskazaniem do usunięcia może być również niepełne wyrzynanie się zęba. Nieprawidłowościom tym może towarzyszyć stan zapalny, kieszonki przyzębne, ból, obrzęk, a nawet szczękościsk.
Chirurgiczne usuwanie zębów - jak wygląda zabieg?
Usuwanie ósemek przypomina typowe zabiegi usunięcia zęba. Chirurgiczny charakter ma wtedy, gdy ząb zatrzymał się w kości. Wyrywanie 8 wiąże się z koniecznością nacięcia dziąsła (choć nie zawsze), po którym lekarz wydostaje ząb z kości, a rany zaopatruje w opatrunek chirurgiczny. Specjalista planuje każdy zabieg indywidualnie, bo nie ma dwóch takich samych "ósemek".
Przed zabiegiem wykonujemy pantomogram, dzięki któremu możemy ocenić dokładne położenie zęba (pierwsze takie zdjęcie najlepiej wykonać już u nastolatków, by o konieczności zabiegu dowiedzieć się jak najwcześniej i uniknąć aparatu ortodontycznego). Zabieg usuwania ósemek przeprowadzany jest w znieczuleniu przewodowym, więc nie sprawia bólu. U niektórych pacjentów usuwanie zębów mądrości wymaga założenia szwów.
Wyrwanie ósemki - jak przygotować się do zabiegu?
Tuż przed zabiegiem należy zjeść posiłek - po zabiegu nie będzie można jeść przez około 2 godziny. U kobiet usuwanie zębów mądrości powinno korelować z cyklem miesiączkowym. Operacji nie powinno się przeprowadzać na 2 dni przed miesiączką i w pierwszych 2 dniach miesiączki. Pacjenci, którzy przyjmują leki rozrzedzające krew powinni o tym poinformować lekarza.
Usuwanie zęba mądrości - zalecenia po zabiegu:
- Ograniczenie jedzenia i picia bezpośrednio po zabiegu.
- Spożywanie posiłków częściowo płynnych do zagojenia się rany.
- Precyzyjna higiena jamy ustnej.
- Używanie miękkiej szczoteczki zamiast twardej.
- Płukanie jamy ustnej powinno być delikatne z użyciem środków zawierających chlorheksydynę.
- Okolice policzka można dla zmniejszenia bólu okładać zimnym okładem.
- W niektórych przypadkach lekarz zaleci leki przeciwbólowe i antybiotyki przyśpieszające gojenie.
- Unikanie wysiłku fizycznego.
- Zakaz picia alkoholu i palenia papierosów.
Ekstrakcja ósemki - możliwe powikłania
Każdy zabieg chirurgiczny niesie choćby minimalne ryzyko powikłań. W przypadku usunięcia zęba do najczęstszych należy opuchlizna oraz ból. Czasem występuje też utrudnione gojenie (tzw. „suchy zębodół”). U niektórych pacjentów może pojawić się ból gardła odczuwany przy połykaniu, otwarcie zatoki, ukruszenie korzeni innych zębów, zaburzenie czucia w dolnej szczęce, szczękościsk czy zasinienie ust - ale to bardzo rzadkie przypadki. Ryzyko powikłań możemy zminimalizować, zlecając usunięcie zębów specjaliście w profesjonalnej klinice, który prawidłowo zdiagnozuje problem, wykona precyzyjnie zabieg i udzieli wartościowych informacji. Większość powikłań ustępuje wówczas w ciągu 48 godzin.
Warto pamiętać, że zabieg usuwania ósemek wymaga od pacjentów szczególnej higieny jamy ustnej, właśnie po to, by uniknąć powikłań. Zaleca się, by po zabiegu stosować zimne okłady. Należy przyjmować antybiotyk, o ile został przepisany. Przez następny tydzień nie wolno spożywać alkoholu i palić papierosów. Bezpośrednio po zabiegu nie zaleca się jedzenia przez około 2 godziny, w kolejnych dniach najlepiej sprawdzą się półpłynne posiłki, póki rana się nie zagoi. Powinno się też unikać aktywności fizycznej do czasu zdjęcia szwów.
Jak radzić sobie z opuchlizną i dolegliwościami bólowymi?
Tutaj sprawdzi się lek przeciwbólowy przepisany przez lekarza, który złagodzi objawy. Gdy ból nie jest dokuczliwy, można sięgnąć po klasyczne tabletki przeciwbólowe, odpoczywać i stosować okłady oraz płukanki z chlorheksydyną.
Usunięcie ósemki - jak długo pacjent dochodzi do siebie?
Najczęściej pacjenci dochodzą do siebie w ciągu 2-3 dni. Przez około tydzień należy uważać, by nie podrażnić rany. Mogą już wrócić do codziennych zajęć, pamiętając jednak o unikaniu wysiłku fizycznego oraz oszczędzaniu energii na regenerację.
Obecnie celem przyspieszenia gojenia oraz złagodzenia dolegliwości po zabiegowych stosuje się A-PRF (osocze bogatopłytkowe) pozyskiwane z krwi pacjenta w połączeniu z autogennym materiałem uzyskanym z wcześniej usuniętego zęba. Pozyskany ząb przetwarzany jest w specjalnym urządzeniu do postaci granulek o średnicy od 400 do 1200 µm i umieszczany w ubytku kostnym. Zabieg ten powoduje szybką regenerację kości.