Zastosowanie aparatu ortodontycznego ruchomego w leczeniu wad zgryzu
Problemy z uzębieniem dotyczą wielu osób. Zalicza się do nich również wady zgryzu, które mogą występować zarówno w młodym wieku, jak i pojawić się z czasem. Korygowaniem takich nieprawidłowości zajmuje się ortodoncja. To dziedzina stomatologii, w ramach której można zastosować wiele różnych rozwiązań i metod, aby rozwiązać dany problem. Wśród nich znajduje się aparat ortodontyczny ruchomy. Sprawdź, na czym polega korekcja wady w ten sposób i kiedy stosuje takie rozwiązanie.
Czym jest ruchomy aparat ortodontyczny?
Aparat ortodontyczny potocznie nazywany ruchomym to indywidualnie dobierana i mocowana konstrukcja, która służy do korekcji niewłaściwego zwarcia pomiędzy żuchwą a szczęką. Takie rozwiązanie stosuje się jednak jedynie w wybranych wadach zgryzu, które nie są zbyt zaawansowane.
Aparat ortodontyczny ruchomy umożliwia ukształtowanie danego łuku zębowego w sposób zaplanowany przez ortodontę. Jednak za pomocą tej metody nie da się przesunąć zęba czy też go obrócić. Wówczas niezbędne jest zastosowanie aparatu ortodontycznego stałego.
W jaki sposób działa aparat ortodontyczny ruchomy?
Ruchomy aparat ortodontyczny tworzony jest z płytki akrylowej, a także stalowych śrub oraz sprężyn, które montowane są następnie w jamie ustnej Pacjenta. Zdarza się, że niekiedy też konstrukcja ta wyposażona jest w specjalne, gumowe wyciągi. Właściwa siła potrzebna do wywołania określonego skutku terapeutycznego powstaje na skutek aktywowania danej sprężyny, czyli podkręcenia śruby stanowiącej część aparatu.
Ruchomy aparat ortodontyczny może być zdejmowany i zakładany ponownie. W tym celu każdy Pacjent otrzymuje od ortodonty dokładne zalecenia co do właściwego postępowania z daną konstrukcją. Zaleceń tych należy bezwzględnie przestrzegać przez cały okres leczenia. Aby przebiegało ono zgodnie z planem, każde zakładanie i zdejmowanie aparatu ruchomego wymaga również ogromnej uwagi i ostrożności, aby konstrukcja nie uległa uszkodzeniu lub zreformowaniu.
Aby uzyskać zamierzony efekt terapeutyczny i skorygować wadę zgryzu, siła działania ruchomego aparatu ortodontycznego musi być na bieżąco kontrolowana oraz zmieniana. W tym celu niezbędne jest dokonywanie podkręcania części aktywnych aparatu, czyli śrub lub sprężyn. Aby można było wykonać tę czynność, niezbędny jest specjalny kluczyk. Każdy Pacjent otrzymuje go w chwili założenia aparatu. Już na etapie planowania leczenia ortodonta dokładnie ustala czas, jaki potrzebny jest, aby skorygować daną wadę, a także okresy, kiedy należy przestawiać aparat. Najczęściej aparat ortodontyczny ruchomy wymaga przekręcania odpowiednich elementów co 7 do 10 dni.
Za pomocą wspomnianego kluczyka możliwa jest zmiana położenia danej śruby o kąt 90°. Jest to dokładnie jeden skok wskazany przez charakterystyczną strzałkę znajdującą się na płytce aparatu. W praktyce oznacza to dla Pacjenta zwiększenie odczuwanego nacisku na zęby. Jednak stopniowo wrażenie to ulega zmniejszeniu. Taki stan jest potwierdzeniem prawidłowości przeprowadzanego leczenia. W trakcie całego okresu noszenia aparatu ortodontycznego ruchomego niezbędne jest także odbywanie regularnych wizyt u ortodonty, podczas których monitorowane są efekty prowadzonych działań.
Jakie są wskazania do stosowania ruchomego aparatu ortodontycznego?
Ruchomy aparat ortodontyczny przytwierdzony jest na określony czas. Pacjent może go jednocześnie zdejmować i wyjmować. Dlatego też konstrukcja tego typu służy do korekcji stosunkowo niewielkich wad zgryzu. Wyjmowany aparat na zęby stosowany jest głównie w terapii, która ma na celu:
- zwężenie łuku zębowego,
- poszerzenie łuku zębowego,
- zmianę ustawienia żuchwy względem szczęki,
- wychylenie zęba lub grupy zębów,
- przechylenie zęba lub grupy zębów.
Najczęściej aparaty ortodontyczne ruchome stosowane są u dzieci oraz młodzieży, jednak w niektórych przypadkach bywają także używane do korygowania wad zgryzu u osób dorosłych. Niestety, w takich sytuacjach zastosowane leczenie wymaga o wiele dłuższego okresu noszenia aparatu w porównaniu do aparatów ortodontycznych stałych.
Jakie efekty można uzyskać, stosując ruchomy aparat ortodontyczny?
W zależności od indywidualnego stanu Pacjenta oraz nieprawidłowości w zgryzie aparat ortodontyczny ruchomy umieszczany jest na wyrostku zębodołowym żuchwy lub też na podniebieniu. Zamierzony efekt terapii można uzyskać tylko i wyłącznie wtedy, jeżeli Pacjent stosuje się do zaleceń ortodonty, a aparat noszony jest przez odpowiednią ilość czasu.
Jeśli natomiast konstrukcja wyjmowana jest z jamy ustnej zbyt często, nie będzie on w stanie prawidłowo skorygować nieprawidłowości. Dlatego też jedną z najważniejszych kwestii odnośnie do aparatu ortodontycznego ruchomego jest systematyczność oraz chęć współpracowania z lekarzem przez cały okres zaplanowanego leczenia.
Średnio przyjmuje się, że aby ruchomy aparat ortodontyczny przyniósł oczekiwany efekt, musi w jamie ustnej znajdować się przez około 12 do 14 godzin na dobę. Kluczowe jest zakładanie konstrukcji również na noc. Jeżeli Pacjent stosuje się ściśle do zaleceń swojego ortodonty, pierwsze efekty można zauważyć już po 2 miesiącach noszenia aparatu. Jednak, aby móc mówić o efektach ostatecznych podjętej terapii, należy liczyć się z noszeniem konstrukcji przez około 24 miesiące. Niekiedy jednak aparat ortodontyczny ruchomy należy nosić nawet przez czas od 3 do 4 lat.
Ruchomy aparat ortodontyczny jest najczęściej stosowany w przypadku dzieci i młodzieży. Pacjenci Ci są wówczas w okresie rozwoju i przed czasem dojrzewania. Uzębienie ma wtedy charakter mieszany. W jamie ustnej znajdują się więc zarówno zęby stałe, jak i mleczne. Grupa wiekowa, w której aparaty ruchome ortodontyczne stosowane są najczęściej to dzieci od 4. do 12. roku życia. Interwencja ortodontyczna w tym okresie pozwala zapobiec rozwojowi poważniejszych wad, a także uniknąć późniejszych problemów choćby z wyraźnym mówieniem, wpływem na rysy twarzy czy występowaniem dolegliwości bólowych głowy.